پشتیبانی
به وب سایت ایی حکیم، پایگاه تخصصی طب سنتی ایران خوش آمدید.
تعداد بازديد: 15769 بار
 در مجموع 8 راي

حجامت و کاربردها

مــــرجــــع: 📕 اعمال یداوینویسنده: 📝 غلامرضا کرد افشاری و...
طب سنتی ایران
حجامت
منبع

اعمال یداوی، حوریه محمدی کناری، غلامرضا کرد افشاری، انتشارات یاقوت، ١٣٩٦
تعریف حجامت

حجامت یک روش پیشگیری و درمان بیماری ها با ایجاد مکش در روی پوست است که می تواند همراه با تیغ زدن و خونگیری (حجامت مع الشرط) یا بدون آن (حجامت بلا شرط) انجام شود. گذاشتن بادکش می تواند با استفاده از آتش و ایجاد خلأ ناشی از مصرف اکسیژن داخل لیوان یا بوسیله مکش از انتهای محجمه و ایجاد خلأ توسط دستگاه ساکشن باشد.

لذا بر این اساس حجامت به چهار قسم کلی بصورت ذیل تقسیم می شود:

  • بدون تیغ (حجامت بلا شرط) شامل گرم (ناری) یا سرد (غیر ناری)

  • با تیغ (حجامت مع الشرط) شامل گرم (ناری) یا سرد (غیر ناری)

در مواردی حجامت به صورت تیغ زدن بدون بادکش صورت می گیرد مثل حجامت پشت گوش وحجامت عضو سرما زده.

تاریخچه حجامت

٢٦٠٠ سال قبل از میلاد مسیح، شاخ های حجامت در ایران وارد اصول درمان شدند. اوراق پاپیروس که از عصر باستان به دست آمده نیز نشان می دهد حدود ٢٢٠٠ سال قبل از میلاد مسیح حجامت امری رایج بوده است.

در روایات مختلفی حجامت از سنت ها و هم چنین داروهای پیامبران شمرده شده است. از جمله روایات ذیل از نهج الفصاحه که از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است: پنج چیز است که از سنت های پیامبران است: حیا، حلم، حجامت، مسواک و عطر زدن. در حدیث دیگری آمده است: حجامت، نوره و سعوط از داروهای پیامبران است.

لذا می توان گفت تاریخچه حجامت به قدمت حضور انبیاء در جوامع بشری است. بقراط که حدود ٤٠٠ سال قبل از میلاد مسیح زندگی می کرد با روش های مختلف حجامت کاملاً آشنا بود و در آثار خود به موارد استفاده و منع استفاده آن اشاره کرده است.

جالینوس نیز ١٢٠ سال بعد از میلاد مسیح مطالب متنوعی در مورد حجامت در آثار خود بیان کرده است.

ابو علی سینا در کتاب قانون که هزار سال قبل نوشته شده است، حجامت را از ارکان درمان محسوب و در بسیاری از بیماری ها از انواع حجامت استفاده کرده است.

جرجانی نیز در کتاب ذخیره خوارزمشاهی که از کتب مهم و معتبر طب سنتی محسوب می شود فصل مشخصی را به حجامت اختصاص داده و به نقل از جالینوس پیرامون قواعد و زمان مناسب حجامت سخن گفته است.

همه حکمای طب سنتی از جمله ذکریای رازی، علی بن عباس اهوازی، زهراوی، حکیم میسری، حکیم محمد اعظم خان، حکیم ارزانی، حکیم تنکابنی و... در درمان بیماری ها از انواع حجامت متناسب با شرایط بیمار و نوع بیماری استفاده می نموده اند.

کاربرد اصلی حجامت

حجامت در زمانی باید انجام شود که علائم غلبه خون ظاهر شود. این علائم عبارتند از: سنگینی در سر و درد آن، امتلاء و سرخی در سر و صورت و گردن، خارش صورت و پیشانی، تاری چشم، خارش محل حجامت، خنده فراوان، احساس وجود خون در دهان، تورم لثه، خواب زیاد و دیدن سرخی و کشتگان و زخم ها و خون در رؤیا.

توجه به این نکته لازم است که هرگاه در عضوی ماده جمع آید و کثیر باشد تا که فصد نکرده باشند تنقیه به نفس عضو نباید کرد با حجامت و نیز در بیماری های حاصل از امتلاء، ابتدا باید امتلاء را خالی کرد سپس حجامت نمود.


  
دارای امتیاز  از 8 رأی