در قرن چهارم میلادی بود که مردم و حتی اطباء کم کم روش درمانی بقراط و جالینوس را رها کردند و برای درمان بیماری ها به معالجه با سحر و طلسم متوسل شدند و سال های متمادی روش بقراط و جالینوس به فراموشی سپرده شده بود.
در جنگ های ایران و یونان بود که آثار طبی بقراط و دیگر اطبای یونانی به دست ایرانیان افتاد و ایرانیان از آن بهره جستند. شهر جندی شاپور که نقشی مهم در تاریخ طب ایران داشته است، با ورود قوم آریایی در دوران قبل از تاریخ ایجاد و بعدها به وسیله “شاپور” تجدید بنا شده است.
یکی از علل پیشرفت این شهر جمع آوری بخش های پراکنده اوستا و مطالب دینی زرتشتی توسط پادشاهان ساسانی بود و علت دیگر، مهاجرت علمای شهر الرها یونانی که تحت فشار شدید تعصب مذهبی کلیسا بودند به شهر جندی شاهپور بود.
در این شهر محدودیتی برای دانشمندان وجود نداشت و این گونه علوم یونانی با مهاجرین شهر الرها، به ایران آمد.
در واقع درمدرسه جندی شاپور با ترجمه آثار مهم نویسندگان یونانی، به کمک دانشمندان ایرانی، طب یونان دوباره شکوفا شد. در سال 636 میلادی جندی شاپور به سپاه اسلام تسلیم شد، ولی همچنان به عنوان مرکز پزشکی نمایان بود.
بعدها با مهاجرت اساتید آن به بغداد کم کم از شهرت و آوازهِ این شهر کاسته شد و بغداد جای آن را گرفت. بعد از اسلام نیز با شکوفایی ترجمه کتب طبی یونان، دانشمندان مسلمان بزرگی از جمله محمدبن زکریای رازی و ابن سینا ظهور کردند.
پیشرفت های علمی سریع مسلمانان موجب شگفتی جهانیان شده بود، بطوری که هر کس به دنبال علم بود پا به این سرزمین می گذاشت. اما در اروپا تعداد بیمارستان کم بود و شیوه درمانی علمی چندان مرسوم نبود، در حالی که در قلمرو اسلام بیمارستان هایی مجهز به بخش های مختلف با تخصص های مختلف وجود داشت.
در دوران پیش از رنسانس، که اروپا تحت فرمان کلیسا اداره میشد، در درمان بیماری ها، فقط به دعا درمانی می پرداختند. در قرن های 13 و 14 میلادی در جریان جنگ های صلیبی طب از ایران به اروپا منتقل شد. با فتح شهرهای مسلمانان توسط مسیحیان، آثار علم و فن آوری و تمدن مسلمین در این شهرها موجب تعجب اروپائیان شد که از جملهِ این شهرها، بیت المقدس بود.
|